Türk Milli Eğitiminin Genel Yapısı

Milli Eğitim Temel Kanununa göre Türk eğitim sistemi Örgün ve Yaygın olmak üzere iki ana bölümden oluşmaktadır. Örgün eğitim; okul öncesi eğitim, ilköğretim, orta eğitim ve yükseköğretim kurumlarını kapsar. Yaygı eğitim ise; örgün eğitimin yanında veya dışında düzenlenen eğitim faaliyetlerinin tümünü kapsar.

 

         ÖRGÜN EĞİTİM

         A) Okul Öncesi Eğitim

         Zorunlu ilköğretim çağına gelmemiş çocukların eğitimini kapsar. İsteğe bağlıdır ve amaçları şunlardır;

Ø     Çocukların beden, zihin ve duygu gelişmesini en iyi alışkanlıklar kazanmasını sağlamak.

Ø     Çocukları ilköğretime hazırlamak.

Ø     Şartları uygun olmayan ailelerin çocukları için uygun bir yetişme ortamı sağlamak.

Ø     Çocukların Türkçe’yi doğru ve güzel konuşmalarını sağlamak.

 

         B) İlköğretim

         İlköğretim 6-14 yaşları arasındaki çocukların eğitim ve öğretimini kapsar ve 8 yıllık okullardan oluşur. Kesintisiz eğitim yapılır ve bitirenlere ilköğretim diploması verilir. Devlet okulları parasızdır.

         8 yıllık eğitimin amacı; her Türk Çocuğuna iyi bir vatandaş olmak için gerekli temel bilgi, beceri, davranış ve alışkanlıkları kazandırmak ve onu milli ahlak anlayışına uygun olarak yetiştirmektir.

         C) Ortaöğretim

         İlköğretime dayalı, en az üç yıllık öğrenim veren genel, mesleki ve teknik öğretim kurumlarının tümünü kapsar. İlköğretimi tamamlayan her öğrenci ilgi ve kabiliyetleri ölçüsünde ortaöğretime devam etme hakkına sahiptir. Ortaöğretim kurumlarında öğrencileri yetenek ve kabiliyetleri doğrultusunda Yükseköğretime ve mesleğe hazırlamak esastır.

         D) Yükseköğretim 

         Ortaöğretime dayalı en az iki yıllık yüksek öğrenim veren eğitim kurumlarının tümünü kapsar.

         Yükseköğretimin amacı; ülke ihtiyaçları başta olmak üzere, öğrencileri ilgi ve kabiliyetleri doğrultusunda yetiştirmek ve geliştirmektir. Ülkemizin bilim ve teknolojide ilerlemesini sağlayacak, araştırmalar yapmak ve bunu gerçekleştirecek elemanlar yetiştirmek Yükseköğretimin en temel görevidir.

 

         YAYGIN EĞİTİM

         Örgün eğitim kurumlarının desteklenmesi ve sürekli eğitim anlayışı çerçevesinde halkın değişen ihtiyaçlara göre yetiştirilmesini sağlamaktır. Öncelikle örgün eğitim imkanlarından yararlanamayanlara hizmet götürülmesi temel ilkedir. Bunu yanında yaygın eğitim kurumları her türlü eğitim ihtiyacını karşılayacak şekilde yürütülmektedir.

 

TÜRK EĞİTİM SİSTEMİNİN BAZI TEMEL SORUNLARI

Ø                 Bilginin temel alınması öğrenciyi ikinci plana itmiştir. Derslere dayalı program anlayışı gereksiz derslerin programa dahil edilmesine neden olmuştur.

Ø                Öğrencinin ilgi ve yeteneklerine göre ders seçme hakkı yoktur. Her öğrenci okutulan bütün dersleri almak zorundadır. Seçmeli ders olsa bile, okul yönetimi tarafından zorunlu seçmeli ders olarak öğrencinin seçtiği dersi değil kendilerinin seçtiği dersleri okutabilmektedirler.

Ø                Şehir merkezlerinde bulunan okullarda sınıf mevcudunun fazla olması eğitim-öğretimi güçleştirmektedir.

Ø                Öğretmen ihtiyacı nicelik ve nitelik olarak karşılanamamıştır.

Ø                Ders kitaplarının çağdaş ve günümüz koşullarına uygun olduğu söylenemez. Kitap hazırlama işi; öğretmen, alan uzmanı, eğitim uzmanı, eğitim sosyoloğu, psikoloğu, öğretim tasarımcısı gibi uzmanlar tarafından yapılması gerekirken sadece alan uzmanlarına bırakılmıştır.

Ø                Merkez ve taşra teşkilatı aşırı merkeziyetçi bir yapıda ve birbirleri ile aynı işleri yapan birimler eliyle görev yapmaya çalışmaktadır.

Ø                Çağdaş bir hizmetçi eğitim sistemi kurulamamıştır.

Ø                Eğitim yöneticiliği meslekleşememiş ve politik tercihler iyi yetişmiş kişilerin eğitim yöneticisi olarak atanmalarına imkan vermemiştir.

Ø                Eğitimde fırsat eşitliği sağlanamamıştır.

Ø                1999 yılında yapılan bir düzenleme ile meslek liselerinden üniversitelere giriş zorlaştırılmıştır.

Ø                Türk eğitim sisteminde etkili bir rehberlik ve yöneltme sistemi kurulamamıştır.

Ø                Eğitim programları günümüz şartlarına uygun olmalı ve sürekli olarak çağdaş bir yol izlenmelidir.    

 

Okul ve Değişme

İş ve toplum hayatında gözlenen değişmeler, eğitim kurumlarını da değişime zorlamışlardır. Bilginin temel alınması burada da sorun yaratmıştır. Zamanla, bilgiyi odak noktası yapan eğitim anlayışı, yerini bilgilerin nasıl üretileceği eğitim anlayışına bırakmıştır.

v    Toplam kalite yönetimi

v    Sıfır hata yönetimi

v    Tam öğrenme